معاینه فنی خودرو، آزمایشی است؛ که توسط آن می‌توان از سلامت و آلایندگی خودرو آگاهی پیدا کرد. پلیس راهنمایی و رانندگی، داشتن برگه معاینه فنی را الزامی دانسته و در صورتی که هر شخصی نسبت به انجام این آزمایش اقدام نکند، به‌صورت روزانه جریمه خواهد شد. البته خودروهایی که کمتر از ۴ سال از تولید آن‌ها می‌گذرد؛ نیازی به انجام معاینه فنی ماشین ندارند.
چرا انجام این معاینه فنی اجباری است؟
اجباری بودن این معاینه برای خودروها به‌دلیل محافظت از مردم در برابر گازهای سمی است. روزانه اتومبیل‌های زیادی در جاده‌ها رفت‌وآمد می‌کنند، درصورتی‌که موتور هر یک از این ماشین‌ها به‌خوبی کار نکند، باعث ایجاد گازهای سمی شده و سلامت مردم را به خطر می‌اندازد.
اگر به مراکز معاینه فنی تهران مراجعه کرده باشید، می‌دانید که در برخی از مراکز امکان صدور گواهی معاینه فنی برتر نیز وجود دارد. بسیاری از افراد تفاوت بین این دو نوع معاینه فنی را نمی‌دانند. به همین دلیل در این مطلب در مورد بزرگ‌ترین دغدغه افراد یعنی تفاوت معاینه فنی برتر و عادی صحبت کرده‌ایم.
معاینه فنی برتر چیست؟
به تمام آزمایش‌هایی که در مراکز معاینه فنی برای بررسی خودرو از دید فنی، ظاهری و تست میزان آلایندگی هوا در دو دور موتور تند و آرام انجام می‌شود، معاینه فنی برتر گفته می‌شود. مهم‌ترین مزیت این روش دقت و حساسیت بالا در زمان انجام آزمایش تست میزان آلایندگی هوا است.
تفاوت معاینه فنی برتر و عادی چیست؟
مهم‌ترین وجه تفاوت بین معاینه فنی برتر و عادی انجام تست میزان آلایندگی هوا در مراکز معاینه فنی است. یعنی در معاینه فنی برتر میزان آلایندگی هوا در دو دور آرام و تند بررسی می‌شود. در ادامه به تفاوت‌های کلی این دو اشاره می‌کنیم.
میزان آلایندگی هوا
اولین و شاید مهم‌ترین تفاوت، تست میزان آلایندگی هوا و هم‌چنین خروجی اگزوز است. اگر برای دریافت معاینه فنی عادی به مراکز مراجعه کنید، کارشناسان، خودرو را در دور موتور آرام و با سرعت پایین بررسی می‌کنند. در حالی که در معاینه فنی برتر میزان آلایندگی خودرو را در دو دور آرام و تند سنجیده می‌شود تا بررسی شود مقدار مونوکسید کربن بیشتر از مقدار استاندارد نیست. به همین دلیل برخی از خودروها در این سطح نتیجه قابل قبولی به دست نمی‌آورند و رد می‌شوند. در غیر این صورت با دریافت این گواهی می‌توانید آلودگی هوا را کنترل کنید.
محل سکونت
تمام افرادی که وسیله‌نقلیه دارند، می‌توانند معاینه فنی عادی را دریافت کند؛ اما برای دریافت برگه معاینه فنی برتر نیاز است حتما ساکن تهران باشید. در غیر این صورت این گواهی برای خودروهای دارای شماره پلاک شهرستان صادر نمی‌شود.
رزرو بسته طرح ترافیک
ساکن تهران هستید یا شهرستان؟ در هر دو صورت باید بدانید که برای ورود به طرح ترافیک یا حتی رزرو بسته طرح، داشتن برگه معاینه فنی اجباری است. در غیر این صورت با چالش‌های زیادی مثل جریمه یا عدم امکان رزرو بسته طرح ترافیک روزانه روبه‌رو خواهید شد. نکته مهم این است که هزینه رزرو بسته طرح ترافیک برای تمام افراد یکسان نیست. در واقع اگر گواهی معاینه فنی برتر داشته باشید، می‌توانید از تخفیف ۳۰٪ در زمان تردد بهره‌مند شوید و با مبلغ کمتر، بسته طرح ترافیک خود را رزرو کنید.
نکته: اگرچه امکان تبدیل معاینه فنی عادی به برتر وجود دارد؛ اما، برای دریافت برگه معاینه فنی برتر نیاز است درخواست خود را در زمان انجام تست آلایندگی ثبت کنید؛ در غیر این صورت صرفا برگه معاینه فنی عادی برایتان صادر می‌شود.
۴ نکته مهم ضروری که باید قبل از مراجعه به مراکز معاینه فنی بدانید
- بررسی نور بالا و پایین چراغ‌های خودرو
- تست برف پاک‌کن و آب‌پاش خودرو و تعمیر مشکلات موجود
- بررسی لاستیک، روغن و فیلترهای خودرو
- بررسی شیشه و آینه خودرو از نظر ظاهری
چگونه معاینه فنی برتر تهیه کنیم؟
برای دریافت معاینه فنی برتر باید ابتدا نوبت دهی معاینه فنی را به صورت حضوری یا اینترنتی انجام دهید. بعد از ورود به مراکز معاینه فنی، اطلاعات خودرو در سامانه ذخیره می‌شود. سپس تمام مراحل دریافت معاینه فنی از جمله بررسی ظاهری و بازرسی چشمی خودرو، تست میزان آلایندگی خودرو در دو دور آرام و تند، چراغ‌های جلو و عقب، چرخ‌های خودرو و میزان انحراف ماشین، ترمز دستی و بررسی قطعات جلوبندی انجام می‌شوند و گواهی معاینه فنی برتر صادر می‌شود.
نکته مهم: اگر برای دریافت معاینه فنی برتر اقدام کردید، اما به دلیل عدم موفقیت در آزمون آلایندگی هوا در دور بالا رد شده‌اید، نیاز نیست برای دریافت معاینه فنی عادی تمام مراحل را از نو انجام دهید. در این شرایط اگر تست آزمون آلایندگی عادی را با موفقیت سپری کرده باشید، گواهی معاینه فنی عادی صادر می‌شود.
نکته: اگرچه اجباری نیست؛ اما، مالکان خودروهای صفر کیلومتر هم می‌توانند بدون مشکل نسبت به دریافت گواهی معاینه فنی برتر اقدام کنند.
جمع‌بندی
همان‌طور که می‌دانید ممکن است به مرور زمان و در اثر استفاده زیاد از خودرو، قطعه‌ای دچار نقص فنی شود. بهتر است هر سال برای دریافت گواهی معاینه فنی اقدام کنید؛ چراکه به جز حفظ امنیت خود و سرنشینان و کاهش آلودگی هوا می‌توانید بدون ترس از جریمه شدن رانندگی کنید. تنها تفاوت معاینه فنی برتر و عادی در مراکز معاینه فنی، تست آلایندگی هوا است.
